Sardynia bardziej sardyńska

Sardynia bardziej sardyńska, czyli trochę o języku, tradycji, jedzeniu i miejscach, w których turysta jest rzadko występującym zjawiskiem. 

Język sardyński

Im bardziej oddalamy się od wybrzeża i turystycznych miejscowości, tym łatwiej natrafić na język sardyński. Należy on do języków romańskich, jednak wcale nie wywodzi się z włoskiego! Językiem urzędowym na Sardynii jest włoski, używa się go w szkołach, urzędach, coraz częściej przy codziennej komunikacji, Sardyńczycy jednak starają się aby ich rodzimy język nie został zapomniany. Mieszkańcy wyspy mają świadomość, że dwujęzyczne nazwy miejscowości i ulic mogą nie wystarczyć, dlatego organizuje się na przykład wieczory poezji sardyńskiej.

Góry

Turyści przyjeżdżają na Sardynię zazwyczaj po to, aby odpocząć na plażach, lub też pozwiedzać popularniejsze sardyńskie miejscowości. Góry póki co są od nich wolne. Pod koniec czerwca wybraliśmy się rejon Gennargentu, największego masywu górskiego na wyspie. Na szlaku napotkaliśmy... jedynie pasterzy i zwierzęta. (Wyobraźmy sobie latem jakiekolwiek góry w Polsce)! Było upalnie, od niechybnej śmierci z pragnienia uratowały nas źródełka. Miejscowością położoną najbliżej najwyższego sardyńskiego szczytu - La Marmora jest Desulo. Stamtąd droga na szczyt i z powrotem wynosi ok. 35 km. Bez samochodu żadnych szans na skrócenie tego dystansu.

Nuraghi

Nuraghi są nieodłącznym elementem sardyńskiego krajobrazu. Te kamienne, charakterystyczne wieże powstały setki lat przed naszą erą. Ich rola do dziś pozostaje tajemnicą. Na wyspie do czasów dzisiejszych zachowało się ponad sześć tysięcy nuraghów. Wstęp na teren części z nich traktuje się jako atrakcję turystyczną i w związku z tym jest płatny. Wystarczy jednak poszperać trochę głębiej i bardzo łatwo można znaleźć nuraghi stojące samotnie przy pastwiskach (czasami na:), sadach i mniej popularnych drogach. 

Mapa, na której zaznaczona jest część nuraghów.

Nuraghe Nieddu - około kilometra na północ od kościoła SS. Trinita di Saccargia

Wiele niewielkich sardyńskich miejscowości zachowało charakterystyczny klimat. Nieraz wystarczy oddalić się na kilkanaście kilometrów od dużego miasta, aby takie znaleźć, przyklejone do jednego z zielonych, sardyńskich wzgórz. Za dnia są senne, ożywają pod wieczór. Mieszkańcy rozmawiają ze sobą na ulicach lub w niewielkich kawiarenkach. Kierowcy w ramach pozdrowienia trąbią do siebie klaksonem - dzięki temu już z daleka wiadomo, że zbliżamy się do jakiejś miejscowości. Ponadto część znaków drogowych jest przestrzelona, służą jako tarcze strzelnicze dla bardziej "rozrywkowych" Sardyńczyków. Prawdziwym problemem jest wyludnienie centralnych rejonów wyspy. Wiele z sardyńskich gmin liczy sobie mniej niż 500 mieszkańców. Ludzie wolą mieszkać w większych miastach, w których łatwiej o pracę. Dlatego też czasami odnosi się wrażenie, że liczba kotów przewyższa w tych miasteczkach liczbę ludzi... 

Villanova Monteleone

Osilo

Kościół Santissima Trinità di Saccargia

Saccargia to słowo według tradycji oznaczające z języka sardyńskiego łaciatą krowę, która miała według legendy przyczynić się do wyboru miejsca pod tę bazylikę. Romański kościół, z charakterystyczną elewacją złożoną z czarno-białych pasów, znajduje się z dala od jakichkolwiek miejscowości. Zlokalizowane na odludziu sanktuaria są również elementem sardyńskiej tradycji. W dawnych czasach nawiedzanie takich miejsc przez okolicznych mieszkańców było ważnym elementem ich aktywności religijnej. Innym przykładem tego rodzaju sanktuarium może być znajdujący się w pobliżu Alghero kościół Nostra Signora di Valverde.

Na jednego mieszkańca Sardynii przypadają ok. 2 owce :)

Jedzenie

Będąc na Sardynii koniecznie spróbować trzeba sardyńskich serów (w tym najbardziej charakterystycznego - owczego pecorino) oraz pasterskiego chleba. Pane carasau nie ma wiele wspólnego z chlebem w naszym rozumieniu. Są to raczej płaskie, chrupiące placki, którymi niegdyś pasterze żywili się podczas wielotygodniowego wypasania swoich stad. Typowym sardyńskim trunkiem jest likier mirto wytwarzany z jagód mirtu. Ma słodki, a jednocześnie

orzeźwiający i aromatyczny smak. Znanym we Włoszech napojem pochodzenia azjatyckiego, bardzo popularnym na Sardynii jest Caffè al ginseng. To rodzaj kawy podawanej na słodko z dodatkiem żeń-szenia. Ma działanie jeszcze mocniejsze od normalnej i pije się ją w standardowych włoskich filiżankach, które nam wydają się... co najmniej małe:).

Wszystkich wybierających się na Sardynię zachęcamy do odkrywania nieutartych szlaków, delektowania się specjałami oraz poznania ducha tej wyspy.

Zapraszamy do czytania naszych innych sardyńskich artykułów:
   

      


 Sardynia - Alghero i okolice

Sardynia - inne miejsca do koniecznego zobaczenia





I jeszcze:
 



Sardynia - góry







Trochę Sardynii ze szkicownika